شش روز از محرم
گذشته و هنوز هستند افرادی از اهالی غیاثکلا که توفیق حضور در روستا را
نیافتهاند و روز شماری میکنند تا با استفاده از تعطیلات تاسوعا و عاشورا
در کنار هم محلیهای خود به عزاداری برای سالار شهیدان بپردازند . هرجند
اینجانب تاسوعا و عاشورای امسال را محروم از حضور در غیاثکلا هستم ولیکن
بهمانگونه که از ابتدای محرم دل و جانم با عزاداران غیاثکلا بود و چگونگی
حضور و اجرای برنامهها را رصد میکردم ، بدون تردید در آن ایام نیز از راه
دور طی شرکت در مراسم سوگواری عزاداران شهر مهاجران ، خاطره عزاداری هم
محلیهای غیاثکلایی را زنده خواهم نمود . و اگر بهمانگونه که فرزندم شمسالدّین و آقای ابراهیم غیاثی
گزارش و تصاویر مربوط به این شش روز عزاداری را فراهم و ارسال نموده و سبب
ایجاد این نوشتار شدند ، امیدوارم بتوانم تصاویر و گزارشی از آن ایام نیز
حاصل نمایم تا بلکه سابقهای جدیدتر از سوگواری عاشورایی مردم غیاثکلا در
این فضای مجازی ثبت و ضبط نمایم . البته امید و آرزو داشتم که هر شب یکی از
نویسندگان وبلاگ غیاثکلا رپرتاژی از عزاداری مردم غیاثکلا تهیه و در وبلاگ
پیاده نماید ، تا بلکه این اقدام پیشدرآمدی برای تهیه گزارش از مراسم
یادبود شهدای غیاثکلا و زیارکلا ، که در پنجشنبه چهاردهم آذر ماه در مسجد احرار غیاثکلا برگزار میشود
، باشد . از آنجا که در سال جاری دوتن از شهدای غیاثکلا ( شهید جمالالدین غیاثی و شهید سیداحمد کریمیان)
به درجهی سرداری ارتقاء یافتهاند لذا غیاثکلا افتخار میزبانی مراسم یادبود باشکوهی برای 9 تن شهید این دو روستا ، خواهد
داشت . البته امیدوارم بزرگان
محل با بذل مال جهت تامین مخارج این مراسم که 15 میلیون تومان برآورد شده
است همچون گذشته ایفای نقش نموده و در ثواب آن سهیم باشند و نیز جوانان محل
با مجاهدت و تلاش جسمی و همکاری فکری جهت برپایی هرچه باشکوهتر این مراسم
کوشا باشند .
پس از ذکر مقدمه و ابلاغ خبر فوق ، گزارش مختصری از عزاداری مردم غیاثکلا در هفته اول محرم تقدیم مینمایم .
همانطور
که مستحضرید مراسم سوگواری ایام محرم ، هرساله در غیاثکلا با سبک و سیاق
مخصوص به خویش برپا میشود . البته چارچوب و فهرست کلی برنامهها در اکثر
روستاهای مازندران یکسان و مشابه است ولیکن تقدم و تاخر برنامهها باعث
میشود تا تفاوتهای شکلی در نحوه عزاداریهای روستاها در مقایسه باهم بوجود
آید . با اینحال اصولا چینش اجرای برنامهها در غیاثکلا هرساله یکسان و یکنواخت
است . بدین ترتیب که گروه خاص و معدودی از غیاثکلاییها ، عزاداری خویش را
هر روز صبح در کسوت آشپری و تدارکات آغاز مینمایند . گروه آشپز با حضور در
آشپزخانه و گروه تدارکات با عزیمت به آمل و تهیه مایحتاج برای طبخ غذا ،
در سوگواری امام حسین مشارکت مینمایند . و همچنین همین دو گروه پس از نماز جماعت مغرب و
عشاء به امامت آیتاله غیاثی ، در کنار سایر احاد اهالی که
عزاداریشان از همین نماز آغاز میشود ، فصل جدیدی از سوگواری را از طریق
توزیع و سرو شام به ظهور میرسانند .
و
هستند گروههای دیگری که پس از نماز جماعت با شرکت در مراسم موعظه و روضه و
و مداحی و اطعام و سینهزنی تا ساعت 12 شب به عزاداری مشغولند . بدین
ترتیب که بلافاصله بعد از اقامه نماز جماعت در مسجد احرار جمعیت به تکیه
مجاور مسجد نقل مکان نموده و تقریباً هر کس با گروه دوستانه خویش ، در
مکانهای تقریباً مشخص و از قبل تعیین شده جلوس کرده و از منبر و روضهی آیتالهغیاثی که بمدت 45 دقیقه منعقد میباشد استفاده مینمایند .
بلافاصله
پس از وعظ و روضهخوانی ، سفره شام و توزیع آن توسط جوانان غیور غیاثکلا
که اکثراً عضو هیئت زنجیرزنی و سینهزنی میباشند گسترده و اطعام صورت
میپذیرد سپس مداحان پیشکسوت حاج رمضان علیزاده و حاج آقاحسین غیاثی
در داخل تکیه به مداحی پرداخته و مختصری سینهزنی برای حضار داخل تکیه که
شام میل فرمودهاند اجراء مینمایند . تا در این فاصله جوانان خدمتگزاری
که دست اندرکار سرو و توزیع غذا در مراسم اطعام بودند ، بتوانند خود غذا
صرف نموده و ظروف را شستشو نمایند .
مداحی
در داخل تکیه تا آنجا ادامه دارد که خدماترسانی جوانان زحمتکش که ضمناً
تشکل هیأت زنجیرزنی غیاثکلا نیز توسط این گروه میباشد ، تمام شود . آنگاه
همین جوانان تلاشگر در حالیکه از مشقت خدمتگزاری خسته و کوفته میباشند ، به
محوطه میدانگاهی بیرون تکیه رفته و در کنار طبّالان استقرار یافته و ابتدا
جمله سوزناک حسینم وای حسینم وای را دم میگیرند تا اجتماع
مردم داخل تکیه به محوطه بیرون تکیه راهی شوند . و آنگاه عاشقانه بمدت 3 ساعت
زنجیرزنی مینمایند . سردسته و میاندار زنجیرزنان برادر هابیل حسینزاده (مشهور به قابیل) میباشد .
بهنگام
زنجیرزنی جوانان ، سایر اهالی عزادار روستا که در مجلس وعظ و روضه و مداحی
داخل تکیه شرکت داشته بودند در این هنگام گرداگرد زنجیرزنان از هر چهار سو
ایستاده و ضمن نظاره به زنجیرزنی جوانان ، سینه میزنند .
شایان
ذکر است که مرثیهخوانی برای مراسم زنجیرزنی ، بیشتر توسط جوانانی اجراء
میشود که درحقیقت مرثیه خوانی را تحت رهنمود مداحان پیکسوت روستا همچون (حاج رمضان علیزاده و حاج آقاحسین غیاثی ) مشق مینمایند .
و البته در لابلای مرثیهخوانی جوانان بطور یک در میان ، مداحان و مرثیه خوانان قدیمی و باسابقه مانند حاج علی خانی(جال) و کربلایی عقیل قاسمی و حاج رسول غیاثی نیز به مرثیهخوانی میپردازند .
و در نهایت ذکر مصیبتی توسط حاج آقاحسین غیاثی به میان آمده و سرانجام با ذکر دعا و سلام مراسم زنجیرزنی پایان مییابد .
برای دیدن عکسهای بیشتر به ادامه مطلب مراجعه فرمائید .