سابقه وعظ و مدّاحی و مدّاحان غیاثکلا

در نوشتار قبل اشاره شد که با ساخت تکیه درمیانی‌ترین مکان از خاک غیاثکلا ، عملا تکیه مشترک اسپیاری متروکه شد . زیرا نقش اصلی در اداره و اجرای مراسم عزاداری تکیه اسپیاری توسط اهالی غیاثکلا صورت میپذیرفت .

شیخ نصراله قائمی امیرکلایی و شیخ قربان پازواری که از دوستان مرحوم کربلایی شیخ محمود غیاثی بودند ٬ به دعوت ایشان جهت وعظ و روضه در شبهای تاسوعا و عاشورا و شام غریبان ٬ در تکیه غیاثکلا حضور میافتند . و این امر چند سالی ادامه یافت .

پس از چند سال حضرت حجّةالاسلام والمسلمین شیخ علی غیاثی که بعداز تلمّذ در بابل به تحصیل در قم مشغول بود ٬ تبلیغ و منبر را در تکیه این روستا شروع کرد.

لیکن طولی نکشید که برای ادامه تحصیل به نجف اعزام شد . و مجدّداْ منبر در تکیه غیاثکلا به شیخ نصراله قائمی و بعضاْ سیّدیوسف مرتضوی واگذار شد .

نظر به اینکه تحصیلات عالیه حجّة الاسلام والمسلمین حاج شیخ علی غیاثی در حوزۀ نجف به بیش از یک دهه ادامه یافت ٬ لذا شیخ محمودغیاثی ٬ ملا حسین ناطق کبودکلایی که بالقوّه آمادگی و شرائط جهت روضه خوانی داشت را جهت منبر رفتن در تکیه غیاثکلا و سایر روستاهای مجاور پرورش داد .

بدین‌ترتیب چند سالی نیز مرحوم شیخ ملاحسین ناطق کبودکلایی در تکیه منبر میرفت تا اینکه حضرت آیت‌اله حاج شیخ علی غیاثی با اتمام و گذراندن چند دوره درس خارج از نجف به قم بازگشتند و به توصیه والد ماجد خویش(کربلایی شیخ محمود) مجدداً تبلیغ دهه محرّم را در تکیه روستا بر عهده گرفتند .

 

و همواره مقیّد بودندکه هرگز در این امر وقفه‌ای ایجاد نشود که الحمدلله و المنّه تا کنون بی استثناء همه‌ی محرّم‌ها را حضور داشتند .

با اینکه نزدیک به پنج دهه ٬ معظّم‌له در مقام آیةالهی مشتاقان و طالبان بسیاری دارند ٬ لیکن بر اساس سفارش پدر ٬ کماکان بهره‌مندی و استفاضه از فرمایشات‌شان را ٬ از تکیه و اهالی غیاثکلا ٬ دریغ نفرموده‌‌اند و انشاءالله  این فیوضات مستدام و باقی خواهد بود .

قریب به ۵۰ سال است که خطیب و واعظ منحصر به فرد در تکیه این روستا ، حضرت آیةالّه غیاثی میباشد . مگر در بعضی مقاطع  بدلیل وجود تراکم در دعوت‌های متعدّدی که از معظم له بعمل می‌آید ٬ منبر ظهر عاشورا به روحانیون محلّی واگذار میشود .

از جمله آن روحانیون (حجةالاسلام شیخ مهدی غیاثی و حجّةالاسلام شیخ حسین جال وحجّةالاسلام شیخ محمّد رمضانی و حجّةالاسلام شیخ نعمت رمضانی و حجت الاسلام سید مهدی حسینیان ) میباشند .

 

 

 

 

 

 

علاوه بر منبر و روضه‌ی روحانیون ٬ مدّاحی و مرثیه خوانی‌های گوناگون در ادوار مختلف معمول بوده است که سابقه‌ی آن از دیرباز  به شرح زیر میباشد :           

دوتن مدّاح اصلی ( کربلایی حاج آقا و کربلایی شیخ یوسف ) فعّالیّت خود را از تکیه مشترک اسپیاری به تکیه غیاثکلا ، انتقال دادند . وسالها دراین زمینه فعالیّت نمودند .

 با فوت کربلایی حاج آقا (پدرکربلایی شیخ محمود غیاثی) ،  کربلایی شیخ یوسف به تنهایی عهده دار این وظیفه بود تا اینکه برادرزاده مرحوم کربلایی حاج آقا درمرثیه خوانی به کمک وی شتافت . او کسی نبود جز مرحوم میرزاحسین ( برادر مرحوم حسن محمدی و فرزند مرحوم مشهدی محمّد و نوه کربلایی علیجان ) . متاسّفانه عمر وی کوتاه بود و از طرفی کهولت سن کربلایی شیخ یوسف نیز اجازه خواندن را از ایشان سلب کرده بود و لذا ناگزیر فرزندان کربلایی شیخ محمود غیاثی یعنی مرحوم حاج ابوالقاسم قاسمی و مرحوم غلامعلی غیاثی بطور غیر رسمی پا بعرصه نوحه‌خوانی گذاشتند .

هنوز زمانی نگذشته بود که با ورود حاج رحمان خرسندی مجدداَ غیاثکلا به داشتن مدّاح رسمی سرفراز گشت .

نظربه‌اینکه مدّاحی حاج رحمان رنگ و شکل دیگری داشت و سبک و سیاق آن متفاوت از سبکهای گذشته و موجود درآن منطقه بود خیلی زود جا باز کرد و رسمیّت یافت .

انتخاب اشعار پرمحتوا و پندآموز  شعرای مشهور ( صامت و.... ) و اجراء آن در لحن‌ها و نواهای مختلف و متناسب ، وی را (با اینکه چندان برخودار از صوت خوشی نبود) چنان شهره در روستاهای اطراف کرد که معمولا در مجالسی که باسوادترها حضور داشتند دلتنگ خواندن وی میشدند و شنیدن مدّاحیش را طلب مینمودند .

حاج ملّا رحمان خرسندی ابتدا اشعاری درمدح پروردگار و نعت رسول اکرم (ص ) واهل بیت علیهم السّلام میخواند وسپس قصیده پند آموزواخلاقی قرائت مینمود و در ادامه  ترجیع بندی که حاوی مناقب یکی از اهل بیت بود انتخاب کرده  و نهایتاً  گریزی به ذکر مصیبت و  اگر ایاّم  محرّم می‌بود  سرانجام  ، مرثیه و سینه زنی هم اجراء میشد .

درکنار حاج رحمان ، معمولاَ  فرزند کربلایی نادر و نوۀ کربلایی علیجان یعنی حاج روح‌اله غیاثپور در مرثیه و سینه زنی او را یاری میرساند . و همچنین مرحوم حاج نصراله غیاثی (فرزند کربلایی شیخ یوسف ) به ندرت مرثیه میخواند .

پس از مدتّی حاج رمضان علیزاده  پا به عرصه گذاشت وتقریباً شیوۀ حاج رحمان را در نوحه و مرثیه دنبال مینمود . امّا تا زمانیکه حاج رحمان نقش اصلی را در  تکیه غیاثکلا  ایفاء میکرد حاج رمضان در تکیه زیارکلا برنامه اجراء میکرد . و فقط برای خواندن  سوگنامه معروف صبح تیره دل ، در سحر عاشورا حضور مییافت .

با کمترشدن  فعّالیت حاج رحمان , نقش حاج رمضان بیشتر شد و ضمناً مدّاحان جدیدی نیز ظهور کردند . و با آن دو مدّاح پرسابقه ، همکاری نمودند .

حاج رحمت‌اله غیاثی (فرزند خلیل) و متعاقباً پسر عمویش حاج ملّاحسین غیاثی (فرزند حاج نصراله)  میراث جدّشان مرحوم کربلایی شیخ یوسف را پاس داشته و به جرگه مدّاحان پیوسته ، و خیلی زود درخشیدند . بطوریکه قبل از انقلاب جایگاه محکمی در مدّاحی برای خویش رقم زدند . و به اعتبار همان موقعیت ، بعد از انقلاب در مراسم تشییع پیکر مطهر شهیدان جنگ نوحه سرایی میکردند . بخصوص حاج آقا حسین غیاثی که در تشییع شهدای غیاثکلا نقش به سزا و درخور ستایشی ایفاء نموده است .

بعد از انقلاب (سال 1361)  حاج علی خاکی (جال)  نیز به جمع فوق الذکر اضافه شد و با خواندن سینه زنی به سبک حماسی  ، شیوه مخصوص به خود را بنا نهاد .

چند سالی با مداحّی و مرثیه خوانی نامبردگان فوق (پنج نفر) گذشت ، و به جز خوانندگان متفرقّه دعای کمیل و مجالس ومراسم انقلاب و جنگ و شهداء (مانند شهید جمال‌الدّین غیاثی و........ ) ، عملآ به مداحّان ایام محرّم افزوده نگردید .

پس از اتمام جنگ و فراغت اهالی محل از حال وهوای خاص آن شرائط  ، اهتمام  مردم نسبت به حضور و برگزاری مراسم ایّام محرّم  مضاعف شد و  فضای عزاداری به سابق برگشت و روشهای سنتّی  ، رنگ ولعاب بیشتری یافت .

بموازات این تغییرات ، شوق نقش آفرینی در امر نوحه‌خوانی ، بر جوانان  مستولی شد و مدّاح جدیدی بروز نمود .

با ورود برادر عقیل قاسمی (فرزند مشهدی علی قاسمی) و (نواده کربلایی علیجان غیاثی) ، پیشکسوتان مداحی ، حضور خود در عرصه خوانندگی را کاهش دادند و میدان را به متآخرین سپردند .

بدین ترتیب که حاج رحمان خرسندی و حاج رمضان علیزاده ، صرفآ بمنظور اجابت تقاضای مردم گهگاهی ذکر میخواندند . و ازطرفی حاج رحمت‌اله غیاثی  نیز در آمل ساکن گردید ، لذا نقش اصلی در مدّاحی و مرثیه خوانی برای حاج آقا حسین غیاثی و حاج علی خاکی و برادر عقیل قاسمی  باقی ماند . 

مدتّی بعد جوان دیگری قدم به دنیای مداحّی گذاشت . برادرحشمت اله علیزاده (فرزند حاج رمضان ) تحت تعالیم پدر ، خواندن را از زیارکلا شروع کرد  و سپس آنرا به غیاثکلا انتقال  داد .

 

و پس از آن ، برادر کربلایی رسول غیاثی (فرزندحاج آقاحسین) و برادرحسین حسینی (فرزندمرحوم میرزا حسینی) یکی پس از دیگری تیم مرثیه خوانی و سینه زنی را کامل کردند .

 

از آن زمان به بعد (یعنی طی سالهای اخیر)  مدّاح با سابقه حاج آقاحسین غیاثی ، خوانندگی در ایّام محرّم را برای خود کاهش داد . امّا به حاشیه نرفت  .  و به جای رفتن به حاشیه ، با قرار گرفتن در موقعیت فرماندهی تیم مدّاحان ، در حقیقت سکّاندار و مجری کلیه مراسم و مجالس عزاداری  در ایام محرّم شد تا بدین شکل بیشتر از پیش ، درخدمتگزاری سالار شهیدان نقش آفرینی کند .  

وی با اینکار خود ، فضای مساعدی برای جوانان ونوجوانان ایجاد نموده است تا بدون موانع و هراس در زمینه مرثیه خوانی ممارست نمایند و پخته شوند .

اگر امروزه فرزند او کربلایی رسول و سیّد حسین حسینی  بعنوان یک مدّاح مستقل با قابلیت بالا و کاملا مسلّط  مطرح و مشغول فعالیت هستند ، و همچنین  اگر مرثیه خوانی جوانان خوش استعداد غیاثکلا همچون برادرحسین حسین‌زاده و برادر مجتبی رمضانی و برادر مهدی نیکپور  و برادر حبیب‌اله غیاثی و برادر محمد مهدی غیاثی و سایر جوانان و نوجوانان سال به سال  قوام بیشتری مییابد ، بی‌تردید محصول همین فضاست  و همگی دست پروره‌ی تعالیم و ارشادات اویند .

نظر به اینکه در تکیه غیاثکلا تعزیه و شبیه‌خوانی چندان مرسوم نبوده و نمیباشد لذا دارای تیم رسمی تعزیه‌خوان نمیباشد 
در سالهای قبل از انقلاب  کم و بیش در ایّام غیر محرّم  گروه چهار نفری ( حاج رحمت غیاثی ، حاج آقا حسین غیاثی ، حاج اکبر غیاثپور و حاج نبی اله رمضانی )  تعزیه‌ای  معمولی و ساده  اجراء  میکردند .
و طی سالهای 1365 و 1366 شمسی گروه تعزیه حاج سقّا ، برای اهالی روستا ، تعزیه برگزار می‌نمودند .
با عنایت به وجود استعدادی که مدّاحان غیاثکلا دراین زمینه نیز دارند ، از پنج سال قبل تاکنون بطور مداوم  گروه تعزیه به کارگردانی برادر حاج کربلایی محدّث غیاثی ( فرزند شهید جمال‌الدّین غیاثی ) و با حضور حاج آقاحسین غیاثی و حاج علی خاکی  ، تعزیه و شبیه‌خوانی اجراء  مینمایند .

 

 

 

    

تا اینجا وضعیِّت مدّاحی و اسامی مداحّان که روستای غیاثکلا سالها به آن مفتخر میباشد ، گفته شد . شایسته است تا از آنچه که لطف و نمک و ملاحت عزاداری محسوب میشود نیز مقداری گفته شود . یعنی همان چیزی که اگر نباشد عزاداری بدون آن عقیم است و مدّاح بدون آن دلبل وحجّتی برای خواندن نخواهد داشت .

 

 

 

پر واضح است اگر سینه‌زنی و رنجیرزنی در قالب هیئت‌ها نباشد بساط عزاداری خیلی زود چمع میشود اصلاْ همه بساطها به عشق زنجیرزنی وسینه‌زنی پهن میشود اگر هیأتی نباشد و صدای طبل و سنجی بلند نشود چه کسی حتّی گمان خواهد برد که غیاثکلایی وجود دارد . این صداهای منسجم طبل و سنج و زنجیر و مدّاح و ... است که با هارمونی خاص خویش غیاثکلا را به روستاهای همجوار  وساکنانش معرّفی مینماید .

 

 

 

 

هرچه مجموعه‌ی این عوامل سنجیده تر و منظم‌تر و پربارتر عمل نمایند بلوغ و نبوغ اهالی غیاثکلا را بیشتر منعکس مینمایند .

 

 

 پس جا دارد که با معرّفی اعضا و عوامل هیات سیدّالساجدین ، برگ دیگری بر اقتخارات این روستا افزوده گردد :  

                    

                       هیئت سید الساجدین روستای غیاثکلا

رئیس هیئت : محمّد علی علیزاده

معاون هیئت : قابیل ( علی ) حسین زاده

روحانی هیئت : حجّت الاسلام شیخ محمّد رمضانی

دبیر هیئت : مجتبی جالی

امور مالی هیئت : کربلائی عبدالحسین غیاثی

عقیدتی هیئت : حمزه علی‌زاده

فرهنگی هیئت : یاسر رمضانی 

مداح هیئت : ملا حسین غیاثی

بازرسی هیئت : یاسر علی پور اسپاهی

تدارکات هیئت : اسماعیل قاسمی

امور اجتماعی هیئت : محمد فرچپور

تبلیغات هیئت : احسان غیاثی

ارتباطات هیئت : عبدالعلی غیاثی

انتظامات هیئت  : تقی علیزاده

شورا هیئت : حافظ فرچپور

مجری هیئت : پیمان علیزاده

امور اداری هیئت : میثم علی  پور اسپاهی

ورزشی هیئت : مسعود فرجی

کتابخانه هیئت : فردین رمضانی

هماهنگی هیئت : مصطفی رمضانی

صندوق دار هیئت : ایمان قاسمی

رابط هیئت : حمید غلامی

سمعی و بصری هیئت : نبی ا... اسماعیلی

پرسنلی هیئت : مجتبی رمضانی

اجرایی هیئت : مهدی غیاثی

برنامه ریزی هیئت : جواد جالی

مسئول خواهران هیئت : عالمه خرسندی

معاون خواهران هیئت : فریده شعبانی

مربی قرآنی : علی محمد غیاثی  

اسامی زنجیر زن روستای غیاثکلا
1	علی ( قابیل ) حسین زاده
2	محمدعلی علیزاده
3	هادی نیک پور
4	یاسر رمضانی
5	پیمان علی زاده
6	تقی علی زاده
7	حمزه  علیزاده
8	مصطفی رمضانی
9	سید مهدی حسینی
10	روح ا... حسینی
11	رضا حسینی
12	حسین رمضانی
13	نادر غیاثپور
14	علی غیاثپور
15	مجید نیک پور
16	ایمان قاسمی
17	اسماعیل حسینی
18	علی یحیی‌پور
19	جواد نیک پور
20	وحید نیک پور
21	امیر حسین جال
22	میلاد رمضانی
23	عزیز رمضانی
24	تقی حسین زاده
25	مرتضی سعادتی
26	فردین رمضانی
27	مظاهر محمدی
28	غلام غیاثی
29	علی رضا اسماعیلی
30	محمّد  علیزاده
31	حمید رمضانی
32	محمد رمضانی
33	پارسا سیفی
34	حافظ فرچپور
35	محمد فرچپور
36	علی فرجی
37	رضا حسین زاده
38	مهدی غیاثی
39	محمد علی نیک پور
40	یوسف نیک پور
41	نورعلی جال
42	مهدی غیاثی
43	عیسی غیاثی
44	علی برار غیاثی
طبل زن
1	محمد اسماعیل غیاثی
2	احسان غیاثی
3	حمید غلامی
4	عنایت ا... ( ایوب ) حسین زاده
دهل زن
1	فرزاد رمضانی
2	کمیل حسین زاده
3	سلیمان فرجی
سنج زن
1	یونس فرجی
2	حسین رمضانی
بلندگو
1	عبدالواحد(عبدالعلی) غیاثی
تاسیسات برق
1	عزیز الله غیاثی
فیلم بردار
1	یاسر علی پور اسپاهی
اطلاع رسانی
۱	سید هادی حسینی